پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در پیشنهادی برای فعالیت مدارس در دوره کرونا گفت: یادگیری ترکیبی دانش‌آموزان باید فعال شود و کلاسهای آموزش حضوری تشکیل شود.

پژوهشکده برنامه‌ریزی درسی و نوآوری‌های آموزشی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، پیشنهادهای راهبردی ناظر بر فعالیت مدارس در دوره شیوع ویروس کرونا را ارائه کرده است.

در پیشنهادهای این پژوهشکده آمده است:

بحران جهانی ویروس کرونا در کنار همه ناملایمات و سختی‌ها، سبب بروز فرصت‌هایی در بخش‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی، به‌ویژه آموزش و پرورش شده است تا بسیاری از کج‌فهمی‌ها، کج‌اندیشی‌ها و تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های ناکارآمد به چالش کشیده شده و به حداقل برسد و در عین حال، راه‌حل‌های روزآمد و نوآورانه‌ای از زیر خروارها مشکلات و موانع پدیدار شود.

از آن ناکارآمدی‌ها، تعطیلی مدارس به‌دلایل غیرمرتبط و غیر‌منطقی است، این که صنایع و خودروها موجب آلودگی هوا می‌شوند و به‌تبع آن درب مدارس بسته و غیر‌فعال می‌شوند، مایه شرمساری است.

یادگیری ترکیبی باید فعال شود

متأسفانه اولین چیزی که در ذهن و مخیله تصمیم‌گیران در این گونه مواقع رخ می‌‌کند راحت‌ترین راه‌حل به‌جای بهترین و مناسب‌ترین راه‌حل است، در حالی‌که مدارس باید در همه شرایط و موقعیت‌ها همچون اماکن و مؤسسات بهداشتی، درمانی و امنیتی فعال باشند، معنی و مفهوم فعال بودن هم تنها در تشکیل کلاس‌های درس در داخل مدارس نیست، بلکه آنچه باید فعال و فعالتر شود، جریان یادگیری ترکیبی (برخط و برون‌خط) در همه‌وقت و همه‌جاست.

از این رو، شعار «مدرسه فعال است و تعطیل نیست» به‌عنوان شعار ملی آموزش و پرورش ایران در شرایط بحران‌های ملی و جهانی بسیار ضروری است، چرا که وقتی این شعار سرلوحه و سرخط تصمیم‌گیران می‌شود، همه ذی‌نفعان و دست‌اندرکاران مدرسه اعم از معلمان، دانش‌آموزان، والدین، مدیران صف و ستاد و نیز همه کارشناسان‌، دانشگران و پژوهشگران برای یک جهاد آموزشی و تربیتی بسیج و مهیا می‌شوند و رخوت و بی‌انگیزگی و بهانه‌جویی از آنان و از سیستم آموزش رخت خواهد بست.

 اینک چند توصیه سیاستی از سوی کارگروه بررسی‌های فوری پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، به‌شرح زیر پیشنهاد می‌شود:

1. فعالیت مدارس در دوره کرونا محور برنامه‌ریزی‌ها قرار گیرد. این پیام کلیدی که مدرسه فعال است و تعطیل نیست  به شعار ملی آموزش و پرورش تبدیل شود.

2. توجیه و آموزش برخط و برون‌خط همه ذی‌نفعان و دست‌اندرکاران مدارس (مدیران، معلمان، دانش‌آموزان، والدین)، متناسب با مسائل پیش‌ِروی مدارس (تغذیه دانش‌آموزان در مدرسه، بودجه مدارس، ضدعفونی مدارس، فاصله فیزیکی در مدرسه، بهزیستی روانی و عاطفی دانش‌آموزان، رفت‌وآمد دانش‌آموزان، خدمات مدرسه‌ای، حضور و غیاب دانش‌آموزان، ثبت‌نام دانش‌آموزان و...) به‌صورت جدی صورت پذیرد.

کلاس‌های آموزش حضوری تشکیل شود

3. به مدیران مدارس با توجه به واقعیات محیط داخل و خارج مدرسه، اختیارات لازم از بعد آموزشی، تربیتی و اداری و مالی داده شود، علاوه بر این، کلاسهای آموزش حضوری در دوران کرونا به‌ویژه در روستاها و مناطق عشایری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی تشکیل شود.

4. زیرساخت‌های یادگیری الکترونیکی اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و نیز مکان و فضای مناسب برای استفاده مدیران و معلمان در مدارس (در تمام ساعات حضور آنها در مدرسه) فراهم شود، در این راستا، ایجاد کانال‌های آموزشی برای معلمان جهت تعامل با همدیگر و طرح مشکلات آموزشی و ایده‌های نو نیز می‌تواند برای مواجهه با شرایط موجود، مؤثر باشد.

اینترنت رایگان فراهم شود

5. دسترسی به اینترنت رایگان در سراسر کشور برای دانش‌آموزان و معلمان به‌ویژه مناطق غیربرخوردار و روستایی فراهم شود.

6. برنامه‌ درسی حوزه‌های یادگیری دوره‌های تحصیلی ابتدایی، متوسطه اول و دوم ناظر بر اقتضائات و شرایط کرونایی با تأیید شورای آموزشی و مدرسه تعدیل شود.

7. نحوه آموزش و تنظیم فعالیت‌های جریان یادگیری از طریق رویکرد آموزش ترکیبی شامل آموزش‌های حضوری و غیرحضوری (مجازی) در دوران کرونا و پساکرونا به‌عنوان یک سیاست کلان در دستور کار قرار گرفته و سازوکارهای مناسب برای اجرای اثربخش آن در نظام آموزشی فراهم شود.

8. آموزش‌های تکمیلی ارتقای دانش و ادراک معلمان از آموزش و پرورش مجازی، از طریق دوره‌هایی که با همکاری خود معلمان در زمینه‌های مختلف، از قبیل طراحی تکالیف و فعالیت‌های یادگیری، مدیریت کلاس مجازی، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و... تشکیل می‌شود، مورد توجه قرار گیرد.